Behandeling van parkinsonpatiënten

Parkinson is een enorm ingewikkelde ziekte die ontstaat in de hersenen, maar de manier waarop de ziekte zich uit is voor geen mens hetzelfde. In Nederland hebben ongeveer 63.500 mensen de ziekte van Parkinson. Bij ongeveer 30% van hen uitte de ziekte zich al voor de leeftijd van 65 jaar. Een aanzienlijk aantal mensen is onder de 50 of zelfs 40 jaar. Als gevolg van een vergrijzende Nederlandse bevolking wordt er verwacht dat tussen de periode 2015 tot 2040 het aantal mensen met de ziekte van Parkinson met 56% zal toenemen.

Oorzaak
Onderzoekers zetten de komende jaren alles op alles om de oorzaken van Parkinson te ontdekken. Wel weten we al dat de hersenen van mensen met de ziekte van Parkinson te weinig dopamine aanmaken. Hierdoor kunnen zij steeds moeilijker hun spieren aansturen.
Wanneer de ziekte van Parkinson verergert, ontstaan vaak ook beschadigingen elders in de hersenen, waardoor er weer andere symptomen ontstaan.

Gevolgen
De ziekte van Parkinson begint vaak met verandering in de manier waarop iemand beweegt. Bewegen gaat trager en de bewegingen worden kleiner. Een arm zwaait bijvoorbeeld niet meer zo ver. Het gezicht beweegt minder: gevoelens zijn minder goed te zien op het gezicht. Armen of benen zijn stijver. Of handen gaan beven. De klachten beginnen meestal aan één kant van het lichaam. Een van de handen gaat bijvoorbeeld beven. Later kunnen de klachten ook aan de andere kant ontstaan. Het tempo waarin de klachten optreden verschilt sterk van persoon tot persoon.

Er kunnen ook veranderingen optreden in hoe iemand zich voelt of hoe iemand denkt of zich gedraagt. Geheugen, aandacht, planning en ruimtelijk inzicht kunnen veranderen. Deze klachten kunnen ervoor zorgen dat het uitvoeren van dagelijkse taken moeilijker wordt. Ook kan er sprake zijn van klachten zoals angst, apathie (gebrek aan emotie en motivatie), depressie, hallucinaties en wanen.

Bewegen
Mensen met de ziekte van Parkinson kunnen onzeker zijn als het aankomt op bewegen. Ze kunnen problemen ervaren met het uitvoeren van dagelijkse bewegingen zoals opstaan uit bed, lopen in huis, traplopen, wandelen en fietsen. Begeleiding door een fysiotherapeut kan in dit geval zeker zinvol zijn.

Wat kan fysiotherapie voor mensen met de Ziekte van Parkinson betekenen?
Een fysiotherapeutische behandeling dient niet als vervanging van medicijnen, maar kan helpen om zo goed mogelijk in het dagelijks leven te kunnen blijven bewegen. Hierdoor kan de patiënt zolang mogelijk op een verantwoorde manier actief blijven.Een verminderde conditie, verminderde balans waardoor valgevaar dreigt of nek- en schouderklachten kunnen ook een goede reden zijn om na een fysiotherapeut te worden verwezen.Actief blijven heeft een positief effect op de klachten en voorkomt nieuwe klachten, zoals osteoporose, obstipatie of hartproblemen.

Het doel van fysiotherapie is het verbeteren of behouden van de zelfstandigheid en veiligheid bij de uitvoering van dagelijkse activiteiten. De behandeling en begeleiding wordt afgestemd op de situatie van de patiënt en hoe ver de Ziekte van Parkinson zich ontwikkeld heeft. Wanneer nodig wordt de partner of verzorger bij de behandeling betrokken. 

De behandeling en begeleiding bij Parkinson vragen om een hele specialistische  en deskundige aanpak. Daarbij moet telkens opnieuw gekeken worden naar de behoeften en de wensen van degene met parkinson en hun naasten. Een team van zorgverleners is daarom – elk vanuit hun eigen specialisme – betrokken bij de zorg.

Wat kunt u zelf doen?
Probeer te voldoen aan de Nederlandse norm voor gezond bewegen. Dit betekent dat u op minstens vijf dagen in de week een half uur beweegt door bijvoorbeeld een stuk te wandelen, fietsen of zwemmen. Hiermee blijven uw conditie en kracht behouden. Dat half uur mag opgedeeld worden in blokken van tien of vijftien minuten. Beoefend u al een sport, ga hier dan zo mogelijk mee door. Afhankelijk van uw problemen, kunt u ook deelnemen aan een Parkinson oefengroepen voor bijvoorbeeld zwemmen of gymnastiek. De fysiotherapeut kan u hierover adviseren.

Gebruik goede momenten
Parkinson patiënten kunnen zogenaamde on- en off-periodes hebben (perioden dat het juist goed of helemaal niet goed gaat). Ook kunnen goede dagen worden afgewisseld met slechte dagen. Maak vooral van de goede momenten gebruik om de conditie en kracht te trainen.

Vermijd dubbeltaken
Het is belangrijk dat bij alledaagse bewegingen de aandacht er goed bij gehouden wordt. Het is vaak te veel om bijvoorbeeld tegelijkertijd te praten en te lopen, of om op te staan uit een stoel met een kop koffie in de hand. Probeer zoveel mogelijk één ding tegelijk te doen, en vermijd dubbele taken. Dit is veiliger en vermindert de kans op een val.